Ανακαλύψεις

Σπίτι από την εποχή του Ιησού ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά στη Ναζαρέτ

Λίγες μόνο ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα, αρχαιολόγοι στο Ισραήλ ανακάλυψαν για πρώτη φορά τα ερείπια ενός σπιτιού που πιθανότατα βρισκόταν στην ίδια γειτονιά όπου μεγάλωσε ο Ιησούς.

«Θα μπορούσε κάλλιστα να είναι ένα μέρος με το οποίο ήταν εξοικειωμένοι ο Ιησούς και οι σύγχρονοί του. Ο νεαρός Ιησούς ίσως έπαιζε γύρω από αυτό το σπίτι με τους ξαδέλφους και τους φίλους του. Είναι μια λογική υπόθεση» εκτιμά η Γιαρντένα Αλεξάντρ, διευθύντρια ανασκαφών στην Εφορεία Αρχαιοτήτων του Ισραήλ.

Η ομάδα της Αλεξάντρ έφερε στο φως τα ερείπια ενός τοίχου, μια κρυψώνας, μιας αυλής και ενός συστήματος υδροδότησης που συνέλεγε το βρόχινο νερό από τη στέγη. Μέχρι στιγμής έχουν αποκαλυφθεί 80 τετραγωνικά μέτρα του κτίσματος, η πραγματική του έκταση όμως ίσως ήταν πολύ μεγαλύτερη.

Οι αρχαιολόγοι βεβαιώθηκαν ότι πρόκειται για οικία εβραϊκής οικογένειας όταν ανακάλυψαν αγγεία κατασκευασμένα από πηλό και κιμωλία -οι εβραίοι της Γαλιλαίας είναι γνωστό ότι θεωρούσαν πως η κιμωλία εξάγνιζε το νερό και τα τρόφιμα που φυλάσσονταν σε αυτά τα σκεύη.

Επιπλέον, τα θραύσματα χρονολογούνται στην εποχή του Ιησού, από τον 1ο αιώνα π.Χ μέχρι τον 1ο αιώνα μ.Χ.

Η απουσία γυάλινων σκευών και εισαγόμενων προϊόντων υποδηλώνει ότι οι ιδιοκτήτες του σπιτιού ήταν μάλλον απλοί άνθρωποι. Πράγματι, η Ναζαρέτ εκείνης της εποχής ήταν ένα φτωχικό χωριουδάκι των 50 οικογενειών, το οποίο ήταν μάλλον αδιάφορο για τους Ρωμαίους και γλίτωσε έτσι τις επιθέσεις.

Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν πάντως την καμουφλαρισμένη είσοδο μιας σπηλιάς που προοριζόταν πιθανώς για καταφύγιο, όπως συνέβαινε με αντίστοιχες κρυψώνες στο γειτονικό βιβλικό χωριό της Κανά, όπου οι εβραίοι συγκρούονταν με τους Ρωμαίους.

Την εποχή που χτίστηκε το σπίτι δεν υπήρχαν βέβαια ούτε χριστιανοί ούτε μουσουλμάνοι. Στη σημερινή Ναζαρέτ των 65.000 κατοίκων, τη μεγαλύτερη αραβική πόλη στο βόρειο Ισραήλ, οι μουσουλμάνοι είναι διπλάσιοι από τους χριστιανούς.

Μέχρι σήμερα, τα μόνα ευρήματα από την εποχή του Ιησού στην πόλη ήταν λίγες ταφικές σπηλιές που έδιναν μια εικόνα για τον πληθυσμό της αρχαίας κοινότητας, ανέφερε η Αλεξάντρ.

Τα νέα ευρήματα θα μείνουν ανοιχτά για το κοινό ως τμήμα ενός νέου χριστιανικού κέντρου της γαλλικής Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας το οποίο χτίζεται ίδιο σημείο -το αρχαίο σπίτι ανακαλύφθηκε κατά τις εργασίες θεμελίωσης.

Πηγή In.gr
πληροφορίες από to Associated Press

Κυκλικός ναός των Αζτέκων ανακαλύφθηκε στο Μεξικό

Ένας ναός που έχει χτιστεί σε κυκλική βάση και πιθανότατα είναι αφιερωμένος στο θεό των ανέμων των Αζτέκων ανακαλύφθηκε στο ιστορικό κέντρο της πόλης του Μεξικού.
Ο αρχαιολόγος Εντουάρντο Μάτος Μοκτεζούμα δήλωσε ότι ο ναός εντοπίστηκε πριν από δύο μήνες.



Ο Μάτος Μοκτεζούμα, ένας από τους πλέον διακεκριμένους αρχαιολόγους του Μεξικού και επικεφαλής των ανασκαφών από το 1978 για τον εντοπισμό των ερειπίων της αρχαίας πρωτεύουσας των Αζτέκων, ανακοίνωσε ότι ο ναός βρέθηκε πίσω από το Καθεδρικό Μητροπολιτικό ναό της Πόλης του Μεξικού.

Οι ειδικοί εκτιμούν ότι πρέπει να ήταν αφιερωμένος στο θεό των ανέμων των Αζτέκων Εχεκάτλ-Κετζαλκοάτλ, γιατί «τέτοιου είδους ναοί έχουν ως κύριο χαρακτηριστικό τους την παρουσία κυκλικής και τετράγωνης βάσης». «Ο ναός αποτελεί μέρος της μεγάλης πρωτεύουσας των Αζτέκων της Τενοτστιτλάν και πιστεύεται ότι χτίστηκε στα τέλη του 15ου αιώνα», δήλωσε ο Μάτος Μοκτεζούμα.

Οι ακριβείς του διαστάσεις δεν είναι γνωστές ωστόσο οι ερευνητές πιστεύουν ότι το οικοδόμημα «πρέπει να είχε διάμετρο περίπου 30 μέτρων» καθώς οι ανασκαφές συνεχίζονται.

Μεγάλο οινοπιεστήριο βυζαντινής εποχής ανακάλυψαν αρχαιολόγοι στο Ισραήλ

Ισραηλινοί αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα παράξενου σχήματος οινοπιεστήριο 1.400 ετών, το οποίο λένε ότι είναι ιδιαίτερα μεγάλο και προηγμένο για την εποχή του.

Το οινοπιεστήριο έχει οκταγωνικό σχήμα και διαστάσεις 6,5 επί 16,5 μέτρα και ανακαλύφθηκε στο νότιο Ισραήλ, 40 περίπου χιλιόμετρα νοτίως της Ιερουσαλήμ και του Τελ Αβίβ.

Μοιάζει να έχει κατασκευαστεί τον 6ο προς 7ο αιώνα μ.Χ., περίοδο όπου η περιοχή βρισκόταν κάτω από την κυριαρχία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Οι αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι το μέγεθος του οινοπιεστηρίου δείχνει ότι το κρασί που παρήγαγε δεν προοριζόταν για οικιακή κατανάλωση, αλλά πιθανότατα για εξαγωγές στην Αίγυπτο ή την Ευρώπη.

Τα Μακρά Τείχη του Πειραιά έκρυβε η γραμμή «Καλλιθέα-Φάληρο» του ΗΣΑΠ

Δύο τμήματα από τα Μακρά Τείχη του Πειραιά έφεραν στο φως, πριν από λίγες ημέρες, οι εργασίες βελτίωσης της σιδηροδρομικής γραμμής Καλλιθέα - Φάληρο και ήδη οι αρχαιολόγοι της ΚΣτ' ΕΠΚΑ έπιασαν δουλειά...

Σύμφωνα με το Βήμα, κάτω από τις γραμμές του τρένου, σε βάθος το πολύ δύο μέτρων, ήρθαν στο φως δύο τμήματα των τειχών, μήκους περίπου 40 μέτρων το καθένα.

Οι αρχαιολόγοι της αρμόδιας Εφορείας έχουν ξεκινήσει τις ανασκαφές, καθώς ο χρόνος πιέζει για την αποκατάσταση της σιδηροδρομικής γραμμής και την παράδοσή της στο κοινό.

Στο πρώτο και καλύτερα διατηρημένο τμήμα, μεταξύ Καλλιθέας - Μοσχάτου, το τείχος σώζεται σε ύψος 1,80 μέτρων και είναι κατασκευασμένο από άριστα πελεκημένους δόμους με πλάτος περί τα 0,80 εκατοστά ο καθένας. Ενδιαφέρον εύρημα είναι η κλίμακα με τρία σκαλοπάτια και το κεφαλόσκαλο.

Δίπλα της αποκαλύφθηκε ένα άνοιγμα στο τείχος, πιθανότατα πυλίδα για την είσοδο και την έξοδο των ανθρώπων. Τέτοιες μικρές πύλες εξάλλου υπήρχαν ανά τακτά διαστήματα σε όλο το μήκος των τειχών.

Το πλάτος των Μακρών Τειχών σε αυτό το σημείο έχει αποκαλυφθεί σε πλάτος 3,5- 4 μέτρων, αλλά η ανασκαφή εκτιμάται πως θα σταματήσει εκεί, καθώς η συνέχεια της οχύρωσης «βγαίνει» εκτός των γραμμών του τρένου και βρίσκεται κάτω από το πεζοδρόμιο.

Σε απόσταση περίπου 500 μέτρων και στο ύψος της γέφυρας Θεσσαλονίκης έχει εντοπιστεί το δεύτερο τμήμα, το οποίο τέμνει ελαφρώς διαγώνια της γραμμές του τρένου.

Το τείχος εδώ έχει διαφορετική κατασκευή, αφού ανάμεσα στους δόμους υπάρχει «γέμισμα» από μικρές πέτρες. Ένα μικρό κτίριο ήρθε εξάλλου στο φως δίπλα του, καθώς και ένας εγχυτρισμός (ταφή βρέφους σε πίθο). Τέλος, στο ίδιο σημείο αποκαλύφθηκε και ένας αρχαίος μεν, αλλά μεταγενέστερος του τείχους δρόμος, ενώ έχει εντοπιστεί και ένα στρώμα καταστροφής.

Το μέλλον των τειχών θα κριθεί από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, με πιθανότερη εκδοχή να αποφασιστεί η κατάχωσή του.

Εντυπωσιακό κτήριο της ελληνιστικής εποχής βρέθηκε στην αρχαία Μεσσήνη

Ένα εντυπωσιακού μεγέθους κτήριο, με επίσης εντυπωσιακά ψηφιδωτά, έφερε στο φως, πριν από λίγους μήνες, η ανασκαφική έρευνα στην αρχαία Μεσσήνη.

Σύμφωνα με τα Νέα, οι επιστήμονες αναζητούν την «ταυτότητα» του κτηρίου και πιθανολογούν ότι συνδέεται με τη θεά του έρωτα, την Αφροδίτη.

«Πρόκειται για έναν μονόπτερο (σ.σ.: ναός που αποτελείται μόνο από κίονες, χωρίς σηκό) τεραστίων διαστάσεων, καθώς έχει διάμετρο 10 μ.» εξηγεί στα Νέα ο ανασκαφέας, ομότιμος καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας, Πέτρος Θέμελης.

Το ελληνιστικής εποχής κτήριο εντοπίστηκε λίγα μέτρα μακριά από το ιερό της πρωτοβυζαντινής βασιλικής στην πόλη που χτίστηκε από τον Επαμεινώνδα, το 369 π.Χ. Γύρω από το θολωτό κτήριο με τους δωρικούς κίονες, στα ρωμαϊκά χρόνια προστέθηκε και ένας δεύτερος ομόκεντρος κύκλος, χωρίς κίονες. Το διπλό αυτό κυκλικό κτήριο πλαισιωνόταν από μεγάλη αίθουσα με ψηφιδωτά, διαμορφώνοντας έτσι ένα ορθογώνιο οικοδόμημα διαστάσεων 50Χ60 μέτρων.



Το οικοδόμημα που καταστράφηκε από τον σεισμό του 375 μ.Χ., όπως δείχνουν και οι πεσμένοι κίονες, εικάζεται πως είχε μια ελαφρά σκεπή, πιθανόν ξύλινη με κεραμίδια, καθώς δεν έχουν βρεθεί επιστύλια και αρχιτεκτονικά μέλη που να μαρτυρούν βαριά κατασκευή.

Εκτός από την ταυτότητα του κτηρίου, οι επιστήμονες αναζητούν και την ταυτότητα του άνδρα, τον οποίο απεικονίζει το εντυπωσιακό ψηφιδωτό στο δάπεδο της αίθουσας, έξω από το κυκλικό οικοδόμημα. Ο άνδρας, σε φυσικό μέγεθος, φορά εξωμίδα (κοντό ρούχο), κρατά ραβδί και κινείται με δύναμη προς τα αριστερά, ενώ δίπλα του αναφέρεται το όνομα Αττικός.

Οι βροχοπτώσεις στη Λάρισα έφεραν στο φως τάφους της ελληνιστικής περιόδου

Οκτώ τάφοι ελληνιστικής περιόδου ήλθαν στο φως στους Γόνους Λάρισας, μετά τις έντονες βροχοπτώσεις των τελευταίων ημερών.

Τα ορμητικά νερά παρέσυραν αγροτικό χωματόδρομο φέρνοντας στην επιφάνεια ευρήματα, που οδήγησαν την Αρχαιολογική Υπηρεσία να διερευνήσει το θέμα.



Προχώρησε σε ανασκαφή και τελικά αποκάλυψε τους τάφους που σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις χρονολογούνται στα τέλη του 4ου με αρχές του 3ου π.Χ.αιώνα

Από τους 8 τάφους μόνο ένας περισώζεται ενώ οι άλλοι είναι κατεστραμμένοι.

Ευρήματα από την αρχαιότερη κατοικία στην Ελλάδα

Γεωφυσικές έρευνες στο λόφο της Κεφαλάς στην Κνωσό αποκάλυψαν ευρήματα από την αρχαιότερη αγροτική κατοικία στην Ελλάδα και ίσως στην Ευρώπη, η οποία χρονολογείται μεταξύ 7000 και 6400 π.Χ. Τη σημαντική αυτή ανακάλυψη παρουσίασε η διευθύντρια της Βρετανικής Σχολής στην Αθήνα και καθηγήτρια πανεπιστημίου κα Κάθριν Μόργκαν στην ετήσια ανοιχτή συνάντηση της Σχολής στο κτίριο της Αρχαιολογικής Εταιρείας.

Η ανακάλυψη έγινε με τη χρήση υψηλής τεχνολογίας ραντάρ και σε συνεργασία με Ολλανδούς επιστήμονες σε έρευνες που διεξάγονταν από τον Μάιο του 2009 για την χαρτογράφηση και οπτικοποίηση αρχαιολογικών και γεωλογικών ιζημάτων στην περιοχή της Κνωσού.

Αξίζει να σημειωθεί η επισήμανση της κας Μόργκαν ότι βάση των αρχαιολογικών ερευνών της σχολής στην Αίγινα, λόγω των φυσικών πόρων, και των εμπορικών δυνατοτήτων του νησιού, άνθιζε η κατασκευή πήλινων αγγείων από την εποχή του χαλκού μέχρι και την δεκαετία του 1960, ενώ σήμερα μόνο μία οικογένεια εξακολουθεί να διατηρεί αυτή την παράδοση των πέντε χιλιετιών.

Ανέπαφη σαρκοφάγο άγνωστης Αιγύπτιας βασίλισσας ανακάλυψαν αρχαιολόγοι

Την ανέπαφη σαρκοφάγο της άγνωστης μέχρι σήμερα βασίλισσας της Αιγύπτου Μπαχνού ανακάλυψαν αρχαιολόγοι μέσα στον 4.000 ετών ταφικό θάλαμό της κοντά στην πυραμίδα της στην Σακάρα.

«Πρόκειται για μία από τις βασίλισσες της έκτης δυναστείας, που έζησε στην Αίγυπτο από το 2.374 έως το 2.192 πΧ. Όμως δεν γνωρίζουμε μέχρι τώρα αν ήταν σύζυγος του Φαραώ Πέπι του πρώτου (2354-2310) ή του Πέπι του δεύτερου (2300-2206), ανέφερε σε ανακοίνωση του ο επικεφαλής του αιγυπτιακού Ανωτάτου Συμβουλίου Αρχαιοτήτων (SCA) Ζάχι Χαουάς.

Σύμφωνα με τον Φιλίπ Κολομπέρ, επικεφαλής της γαλλικής αρχαιολογικής ομάδας που πραγματοποίησε τις ανασκαφές, η «άγνωστη» βασίλισσα ήταν πιθανώς σύζυγος του Πέπι του δεύτερου.

«Είμαστε στην ευχάριστη θέση να προσθέσουμε μία άγνωστη μέχρι σήμερα βασίλισσα στην ιστορία της Αιγύπτου» ανέφερε ο κ. Κολομπέρ, ο οποίος είναι διευθυντής της γαλλικής αρχαιολογικής αποστολής της Σακάρα και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης.

Ο ταφικός θάλαμος της βασίλισσας ήταν κατεστραμμένος, εκτός από τους δύο εσωτερικούς τοίχους του που περιέβαλλαν τη σαρκοφάγο μήκους 2,6 μέτρων, οι οποίοι είναι καλυμμένοι με ξόρκια που βοηθούν την ψυχή να ταξιδεύψει στη μεταθανάτιο ζωή.

«Είναι μία καλά διατηρημένη σαρκοφάγος από γρανίτη σκαλισμένη με τους διάφορους τίτλους της βασίλισσας, αλλά δεν λέει κάτι για την ταυτότητα του συζύγου της» πρόσθεσε ο Γάλλος αρχαιολόγος.

Σύμφωνα, μάλιστα με τον Γκαλάλ Μουαουάντ, επιθεωρητή αρχαιοτήτων που εργαζόταν με τη γαλλική ομάδα, πρόκειται για μία «πολύ σπάνια» ανακάλυψη.

«Η σπανιότητα της σαρκοφάγου οφείλεται στο γεγονός ότι το κύριο μέρος της είναι από ροζ γρανίτη, ενώ η κάλυψη είναι από μαύρο βασάλτη. Αυτό είναι πολύ σπάνιο» δήλωσε ο κ. Μουαουάντ.

Από τη μία πλευρά της σαρκοφάγου, τα ιερογλυφικά δείχνουν ότι η βασίλισσα είναι «η σύζυγος του βασιλιά και η αγαπημένη του».

Η αρχαιολογική αποστολή πραγματοποίησε ανασκαφές στην πυραμίδα, η οποία αποδείχθηκε ότι είναι της βασίλισσας Μπαχνού και βρίσκεται ανάμεσα σε μία ομάδα από πυραμίδες των βασιλισσών στην περιοχή του Φαραώ Πέπι του πρώτου, νότια του Καΐρου.

Ίχνη του μυκηναϊκού πολιτισμού εντοπίστηκαν στην Αιανή της Κοζάνης

Μυκηναϊκούς τάφους «έκρυβε» η νεκρόπολη στην Αιανή στην Κοζάνη, αποδεικνύοντας τον ενιαίο πολιτισμό της εποχής του Χαλκού, που ήταν εξαπλωμένος σε όλο τον ελλαδικό χώρο, από την Κρήτη ως και τη Μακεδονία.

Σύμφωνα με το Βήμα, στη διάρκεια των εργασιών για το προστατευτικό στέγαστρο τμήματος της νεκρόπολης, εντοπίστηκαν τέσσερις λακκοειδείς μυκηναϊκοί τάφοι, μαζί με τα κτερίσματά τους.

Συγκεκριμένα, βρέθηκαν αμφορείς, οινοχόες και άλλα αμαυρόχρωμα αγγεία της Υστερης Εποχής του Χαλκού, προϊόντα τοπικού εργαστηρίου και διακοσμημένα με γεωμετρικά σχήματα.

- Μια αιγυπτιακή αρχαιολογική αποστολή ανακάλυψε ένα γιγαντιαίο άγαλμα, που φιλοτεχνήθηκε πριν από περίπου 3.000 χρόνια, του θεού της σοφίας Θωθ, που απεικονίζεται ως μπαμπουίνος, ανακοίνωσε το τμήμα των αιγυπτιακών αρχαιοτήτων. Το γλυπτό χρονολογείται στη δέκατη όγδοη δυναστεία που κυβέρνησε την Αίγυπτο από το 1550 έως το 1290 π.Χ. περίπου. «Είναι η πρώτη φορά που ένα άγαλμα του μεγέθους αυτού του Θωθ, που απεικονίζεται με τη μορφή πιθήκου, ανακαλύπτεται», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο.

Το άγαλμα, ύψους τεσσάρων μέτρων, ανακαλύφθηκε σπασμένο σε τέσσερα κομμάτια, μαζί με δύο άλλα αγάλματα, κατά τη διάρκεια των εργασιών για τη μείωση της στάθμης του νερού στο Λούξορ που θα συμβάλει στη διατήρηση των φαραωνικών ναών της πόλης, διευκρινίζει στην ανακοίνωσή του το Ανώτατο Συμβούλιο Αρχαιοτήτων.

- Τριώροφη έπαυλη, έκτασης 1.200 τετραγωνικών μέτρων, ήρθε στο φως κατά τη διάρκεια της πανεπιστημιακής ανασκαφής στο Δίον. Η οικία εντοπίστηκε στο κέντρο της πόλης, απέναντι από την επισκοπική βασιλική του 4ου αιώνα μ.Χ. Αναπτύσσεται σε τρεις ορόφους και έχει δωμάτια που οργανώνονται γύρω από μια περίστυλη αυλή. Μέχρι σήμερα έχουν έρθει στο φως τέσσερα δωμάτια, τμήμα της αυλής, καθώς και μια κτιστή κρήνη στο κέντρο της αυλής.

Στην οικία δεν εντοπίστηκαν πολλά κινητά ευρήματα, καθώς πρέπει να λεηλατήθηκε συστηματικά ανά τους αιώνες. Από τα ευρήματα ξεχωρίζει λυχνάρι με παράσταση του Δανιήλ του τέλους του 5ου αιώνα μ.Χ.

- Nέα ανακάλυψη απολιθωμάτων, ηλικίας περίπου δύο εκατομμυρίων ετών, στο ασβεστολιθικό σπήλαιο Μαλάπα της Νότιας Αφρικής, κοντά στο Γιοχάνεσμπουργκ, έρχεται να ρίξει νέο φως στην εξελικτική "αλυσίδα" των προγόνων των ανθρώπων. Τα απολιθώματα προέρχονται από μια κρίσιμη περίοδο, όταν οι πρόγονοί μας άρχισαν να περπατάνε όρθιοι, να αποκτούν μεγαλύτερο εγκέφαλο, να χρησιμοποιούν εργαλεία και να αναπτύσσουν την ικανότητα της ομιλίας. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις επιστημόνων, η ανακάλυψη είναι πολύ σημαντική και μπορεί ακόμα και να οδηγήσει στο να "ξαναγραφεί" η ανθρώπινη προϊστορία, συμπληρώνοντας κρίσιμα κενά που υπήρχαν ως τώρα στις επιστημονικές γνώσεις.

- Ένα νέο είδος προγόνου του ανθρώπου που πιθανότατα να ανήκε ένα μυστηριώδες αρχαίο ανθρωποειδές ανακαλύφθηκε στη Σιβηρία, όπως έδειξε η ανάλυση δείγματος μιτοχονδριακού DΝΑ από ένα απολιθωμένο οστό δαχτύλου. Είναι η πρώτη φορά, που ανακαλύπτεται νέο είδος ανθρώπου όχι από απολιθώματα, αλλά από την ανάλυση γενετικού υλικού. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική ανακάλυψη, η οποία έρχεται να προστεθεί στην πρόσφατη ανακάλυψη του νάνου "χόμπιτ" της Ινδονησίας και δείχνει ότι τελικά στο, όχι πολύ μακρινό, παρελθόν πολλά συγγενικά ανθρώπινα είδη συμβίωναν στον πλανήτη μας. Η "γυναίκα-Χ", όπως ονομάστηκε το πλάσμα, που ζούσε πριν από 30.000 - 50.000 χρόνια, είχε ένα κοινό πρόγονο με τους ανθρώπους και τους Νεάντερταλ πριν από περίπου ένα εκατομμύριο χρόνια, αλλά διαφέρει από αυτά τα δύο είδη.

- Οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν πριν από περίπου 65 εκατ. χρόνια μετά από μια πρόσκρουση ενός μεγάλου αντικειμένου (αστεροειδή ή κομήτη) στη Γη, όπως δείχνουν όλες οι ενδείξεις. Όμως πώς "ήρθαν στην εξουσία" πριν από 200 εκατ. χρόνια; Σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, πέτυχαν να κυριαρχήσουν στον πλανήτη μας και να παραμείνουν το κυρίαρχο είδος επί σχεδόν 160 εκατομμύρια χρόνια χάρη σε διαδοχικές τεράστιες εκρήξεις ηφαιστείων.

- Η Μόνα Λίζα και έξι άλλα πορτρέτα ζωγραφισμένα από τον Λεονάρντο ντα Βίντσι αποκάλυψαν νέα μυστικά τους, χάρη σε επιστημονικές αναλύσεις που προσδιόρισαν τη σύνθεση και το πάχος του κάθε στρώματος χρώματος στα έργα, σύμφωνα με μια μελέτη που δόθηκε στη δημοσιότητα σήμερα.

Πάρα πολύ λεπτά στρώματα χρώματος έχουν απλωθεί για να σβήσουν βαθμιαία τα περιγράμματα, και να κάνουν πιο ομαλές τις μεταβάσεις από τη σκιά στο φως στα πρόσωπα. Οι νέες αναλύσεις που έγιναν από την ομάδα του Φιλίπ Βαλτέρ, του Εργαστηρίου του Κέντρου Έρευνας και αποκατάστασης των Μουσείων της Γαλλίας, διευκρινίζουν πως έχει γίνει η διαβάθμιση των φωτοσκιάσεων (ντεγκραντέ) με την τεχνική που ονομάζεται "σφουμάτο".

Χρησιμοποιήθηκαν ακτίνες Χ για την ανάλυσή τους

Επτά πίνακες που αποδίδονται στον Λεονάρντο ντα Βίντσι υποβλήθηκαν σε ανάλυση "χωρίς άμεση δειγματοληψία, από τις αίθουσες του Μουσείου του Λούβρου" ("Ο Ευαγγελισμός", "Η Παναγία των Βράχων", "Η Ωραία Σιδηρουργός", "Η Μόνα Λίζα" (Τζοκόντα), "Ο Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής", "Ο Βάκχος και η Αγία Αννα", "Η Παρθένος και το Βρέφος"), αναφέρει το γαλλικό Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας (CNRS), σε ανακοίνωση του.

Οι επιστήμονες ερευνητές επικεντρώθηκαν στη μελέτη των προσώπων που καθίστανται εμβληματικά με την εικαστική απόδοση του "σφουμάτο".

Για να προσδιοριστεί η σύνθεση και το πάχος του κάθε στρώματος του υλικού σε εννέα πρόσωπα, συμπεριλαμβανομένου και εκείνου της Μόνα Λίζα, χρησιμοποιήθηκε φασματομετρία φθορισμού ακτίνων Χ. Αυτή η μέθοδος χημικής ανάλυσης, δεν απαιτεί να ληφθούν δείγματα από τον καμβά του έργου. Φωτίζεται μια περιοχή του πίνακα με ακτίνες Χ και στη συνέχεια συλλέγονται οι άλλες ακτίνες "φθορισμού Χ", που εκπέμπονται από τα υλικά του έργου.

Διάφορες τεχνικές, που χαρακτηρίζονται από τη λεπτότητα των στρωμάτων των ημιδιαφανών αδρών γραμμών, τη φύση των χρωστικών ουσιών ή των προσθέτων, έχουν χρησιμοποιηθεί για να αποδοθούν οι σκιές στα πρόσωπα.

Στην περίπτωση των επιχρίσεων, πολλές στρώσεις, πάχους μόνο 1-12 microns (χιλιοστά του χιλιοστού) η καθεμία, αόρατες με γυμνό μάτι, έχουν απλωθεί για να επιτευχθεί συνολικό πάχος που δεν υπερβαίνει τα 30-40 microns.

Η ανάλυση πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την ευρωπαϊκή ερευνητική μονάδα European Synchrotron Radiation Facility (ESRF) στη Γκρενόμπλ Γαλλίαw, και έχει δημοσιευθεί στο επιστημονικό περιοδικό που ειδικεύεται στην εφαρμοσμένη χημεία "Angewandte Chemie".

- «Σαν να ανοίγει έναν τάφο και να ανακαλύπτει κρυμμένα έργα του Πλάτωνα» ένιωσε ο ιστορικός και φιλόσοφος της επιστήμης Τζέι Κένεντι από το βρετανικό Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ όταν, όπως ισχυρίστηκε, έσπασε τον μυστικό μαθηματικό και μουσικό κώδικα στο έργο του Πλάτωνα.
Ο καθηγητής βάσισε τη θεωρία του, που δημοσιεύτηκε στην αμερικανική επιθεώρηση «Apeiron», στη στιχομετρία. Μέτρησε, δηλαδή, τους αριθμούς των στίχων και προσπάθησε να αναζητήσει κάποιο σταθερό μοτίβο ή κάποια σχέση μεταξύ τους.

Αποθηκεύοντας αυθεντικά χειρόγραφα του Πλάτωνα σε έναν υπολογιστή, που αποτελούνται από 35 χαρακτήρες χωρίς κενά και σημεία στίξης, ο Κένεντι ανακάλυψε ότι με περιθώριο απόκλισης μόλις ένα ή δύο τοις εκατό, σε πολλούς από τους διαλόγους του Πλάτωνα, ο αριθμός των στίχων βασιζόταν σε κυκλικά πολλαπλάσια των δώδεκα εκατοντάδων. Ετσι, η «Απολογία» έχει 1.200 στίχους. Ο «Πρωταγόρας», ο «Κρατύλος», ο «Φίληβος» και το «Συμπόσιο» έχουν το καθένα 2.400 στίχους. Ο «Γοργίας» 3.600, η «Πολιτεία» 12.200 και οι «Νόμοι» 14.400.

Με βεβαιότητα, ο καθηγητής δηλώνει ότι ο Πλάτωνας «έγραφε συμβολικά και πως αν κάποιος εργαζόταν σκληρά και γινόταν σοφός, μπορούσε να καταλάβει τα σύμβολα και να διεισδύσει μέσω των κειμένων στα κρυμμένα νοήματα της φιλοσοφίας του».

Ο καθηγητής από το Μάντσεστερ Τζέι Κένεντι βρήκε ακόμα κρυμμένα στα έργα του Πλάτωνα τη χρυσή τομή, αλλά και ότι τα θετικά νοήματα τοποθετούνταν στην τρίτη, τέταρτη, έκτη, όγδοη και ένατη «νότα» που θεωρούνται πιο αρμονικές με τη δωδέκατη, ενώ τα αρνητικά νοήματα βρίσκονταν στις πιο δυσαρμονικές πέμπτη, έβδομη, δέκατη και ενδέκατη.

ΣΟΦΙΑ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ

Τη φετινή ανασκαφική περίοδο στη θέση Μάντρα Δεσποτικού στην Αντίπαρο τρεις νέοι αρχαϊκοί τοίχοι είναι τα ενδιαφέροντα ευρήματα. Προσθέτουν νέα σημαντικά στοιχεία αναφορικά με την κάτοψη του Νοτίου Συγκροτήματος και του λατρευτικού περιβόλου του ιερού. Επιπλέον, η ανασκαφή σε «πηγάδι», το οποίο είχε αποκαλυφθεί το 2007, έδειξε ότι τελικά πρόκειται για δεξαμενή βάθους 3,40μ. με πυθμένα και τοιχώματα επενδεδυμένα με κονίαμα.

Επίσης, πραγματοποιήθηκε καθαρισμός των τοίχων των ύστερων κτισμάτων κατά τον οποίο εντοπίστηκαν και αποτοιχίστηκαν αρχιτεκτονικά μέλη, όπως τμήματα σπονδύλων, τμήμα επιστυλίου, τμήμα γείσου, όπως και τμήμα πώρινης τριγλύφου, στοιχείο που συνηγορεί στην ύπαρξη μιας πρωιμότερης οικοδομικής φάσης του ιερού. Τα μέλη αυτά μεταφέρθηκαν και ταξινομήθηκαν στον μη ανεσκαμμένο χώρο νοτίως της Νότιας Στοάς προκειμένου να προχωρήσει η μελέτη της αποκατάστασης και αναστήλωσης του λατρευτικού Κτιρίου Α.

Υπήρξαν και πολλά κινητά ευρήματα. Ανάμεσά τους, αποκαλύφθηκε εντοιχισμένο σε ύστερο τοίχο μαρμάρινο κεφάλι αρχαϊκού Κούρου αρκετά διαβρωμένο, το οποίο έρχεται να προστεθεί στα τέσσερα ήδη αποκαλυφθέντα κεφάλια Κούρων από το ιερό.

Η ανακάλυψη των κεφαλιών αυτών είναι ιδιαίτερα σημαντική, αφού μέχρι πρότινος σωζόταν από το νησί της Πάρου μόνο ένας αρχαϊκός Κούρος με το κεφάλι του, σήμερα στο Μουσείο του Λούβρου.

Επίσης, αποκαλύφθηκαν μαρμάρινο δάχτυλο χεριού αγάλματος φυσικού μεγέθους, ίσως του λατρευτικού, ακέραια σιδερένια αιχμή δόρατος, τρία χάλκινα νομίσματα και θραύσματα ερυθρόμορφου κρατήρα αττικού εργαστηρίου της εποχής του πλούσιου ρυθμού (δ’ τέταρτο του 5ου αι. π.Χ.), η εύρεση του οποίου επιβεβαιώνει τη σχέση του ιερού με την Αττική.

Αγγελική Κώττη

Μήτρες για τη χύτευση χάλκινων μονών πελέκεων με οπή, ένα εύρημα εξαιρετικά σπάνιο για τη βόρεια Ελλάδα -γεγονός που αποκλείει τη σφυρηλασία και δείχνει γνώση της τεχνολογίας κατασκευής εργαλείων- ανακαλύφθηκαν σε αρχαιολογική ανασκαφή στη θέση Κρυοπήγαδο, κοντά στη Νεάπολη Κοζάνης και σε απόσταση μόλις 100 μέτρων από τις όχθες του Αλιάκμονα.

«Οι χάλκινοι πελέκεις εμφανίζονται στη βόρεια Ελλάδα κατά τη Χαλκολιθική και Πρώιμη Εποχή Χαλκού και όσο πυκνώνουν τα σχετικά ευρήματα, αποδεικνύεται ότι η περιοχή μας συμμετέχει στις τεχνικές εξελίξεις. Χάλκινοι πελέκεις και σμίλες έχουν επίσης εντοπιστεί στο Μάνδαλο Γιαννιτσών, στη Γόνα Θεσσαλονίκης, στα Πετράλωνα Χαλκιδικής, αλλά και στη Μαλίκη, κοντά στην Κορυτσά», δήλωσε στο «Εθνος» η προϊσταμένη της Λ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Γεωργία Καραμήτρου-Μεντεσίδη, η οποία παρουσίασε το αποτέλεσμα της ανασκαφής σε επιστημονική συνάντηση για το αρχαιολογικό έργο στη δυτική Μακεδονία, που έγινε στην Αιανή Κοζάνης.

Στη θέση Κρυοπήγαδο Αλιάκμονα εντοπίστηκαν σε δύο υψώματα αρχαιολογικά στρώματα της Εποχής Χαλκού, από την Πρώιμη έως την Υστερη Εποχή, με ύπαρξη μάλιστα μακεδονικής-δωρικής κεραμικής με αμαυρόχρωμη διακόσμηση.

Σε σημείο του χώρου αποκαλύφθηκαν και τρεις ασύλητες λακκοειδείς ταφές ρωμαϊκών χρόνων με κτερίσματα γυάλινα και πήλινα αγγεία, 13 χάλκινα νομίσματα σε μία ταφή και ένα σε άλλη, από τη μερική ταύτιση των οποίων (κοπές Κώνσταντα, 337-350 μ.Χ.) προκύπτει η χρονολόγηση στον 4ο αι. μ.Χ.

Μαρία Ριτζαλέου

Ανακαλύφθηκε κώδικας 3.700 χρόνων

Ισραηλινοί αρχαιολόγοι ανακοίνωσαν την ανακάλυψη για πρώτη φορά εκτός της Μεσοποταμίας, ενός θραύσματος από ένα νομικό κώδικα, που συντάχθηκε πριν από περίπου 3.700 χρόνια, παρόμοιο με το περίφημο κώδικα του Χαμουραμπί.

«Για πρώτη φορά ένα θραύσμα ενός νομικού κώδικα ανακαλύφθηκε στους Αγίους Τόπους, και ακόμη έξω από τη Μεσοποταμία», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο επικεφαλής της ανασκαφής, ο αρχαιολόγος Αμνον Μπεν Τορ, του Εβραϊκού Πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ.

Το κείμενο αυτό συντάχθηκε περίπου δέκα αιώνες πριν από την πιθανολογούμενη συγγραφή της Αγίας Γραφής (έβδομος αιώνας π.Χ.). Ο Μπεν Τορ διευκρίνισε ότι είναι ένα πολύ μικρό κομμάτι κεραμεικού (1,5 επί 2 εκατοστά) σε Ακκαδική σφηνοειδή γραφή σε τέσσερις πολύ πυκνές γραμμές και από τις δύο πλευρές της ταμπλέτας. Το θραύσμα βρέθηκε πριν από λίγες ημέρες στην περιοχή της Χαναανικής πόλης Χαζόρ στο βόρειο Ισραήλ.

«Το κείμενο αναφέρεται στους κανόνες που διέπουν τις σχέσεις μεταξύ των κυρίων και των σκλάβων», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο καθηγητής Γουέιν Χόροβιτς, υπεύθυνος για την αποκρυπτογράφηση. «Οι γραμμές αυτές που έχουν προφανώς νομικό περιεχόμενο επιβεβαιώνουν τις σχέσεις ανάμεσα στο βασίλειο της Χαζορ και τα βασίλεια της της βόρειας Συρίας», πρόσθεσε.

Πόλη της βόρειας Γαλιλαίας, η Χαζόρ ήταν μία από τις σημαντικές πόλεις της περιοχής την εποχή του Χαλκού. Ευρισκόμενη στο δρόμο που οδηγούσε από την Αίγυπτο προς την Ασία, η Χαζόρ έκανε εμπόριο κασσίτερου με τις πόλεις της Βαβυλωνίας και της Συρίας, για τον εφοδιασμό της βιομηχανίας της με χαλκό.

Η Χαζόρ διατηρούσε στενούς πολιτικούς και οικονομικούς δεσμούς με τη Μεσοποταμία ανάμεσα στον Τίγρη και τον Ευφράτη (Ιράκ και βορειοανατολική Συρία σήμερα). Η Χαζόρ ήκμασε ιδιαίτερα κατά τα μέσα της περιόδου της Χαναάν (1750 π.Χ.) και ήταν η μεγαλύτερη οχυρωμένη τοποθεσία του Ισραήλ κατά την Ισραηλιτική περίοδο (ένατος αιώνα π.Χ.). Η Βίβλος αναφέρεται στην Χαζόρ ως «την κεφαλή όλων των βασιλείων» της γης της Χαναάν.

Μια επιγραφική μαρτυρία αναζητούν οι αρχαιολόγοι για να ταυτοποιήσουν ποιος άγιος λατρευόταν στη μεγάλη τρίκλιτη βασιλική, τα λείψανα της οποίας εντοπίστηκαν στη θέση Αγιος Κωνσταντίνος στη Δήμητρα Γρεβενών. Η ανασκαφή της βασιλικής, όπως και του παρακείμενου νεκροταφείου, παρουσιάστηκαν από την προϊσταμένη της 17ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Μαρίζα Τσιάπαλη και την υπεύθυνη αρχαιολόγο της ανασκαφής από την Λ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Δήμητρα Θεοδώρου, στο συμπόσιο για το αρχαιολογικό έργο στη δυτική Μακεδονία που έγινε στην Αιανή.

Ο ναός βρίσκεται κοντά σε ελληνιστική αγροικία έκτασης 750 τ.μ. που χρησιμοποιούνταν από προύχοντα της περιοχής και γύρω από αυτόν αναπτύχθηκε νεκροταφείο. Θεωρείται δε βέβαιο ότι, εκτός από τις 62 ταφές που ανασκάφηκαν, θα βρεθούν και άλλες, γεγονός που επιβεβαιώνει τις εκτιμήσεις των αρχαιολόγων πως εκεί κοντά υπήρχε οργανωμένος οικισμός.

Η τρίκλιτη βασιλική χρονολογείται στον 11ο αιώνα και αρχικά ήταν ξυλόστεγη. Οπως είπε στο «Εθνος» η κ. Θεοδώρου, πέρασε από τέσσερις φάσεις, για να καταστραφεί από πυρκαγιά στο τέλος του 13ου αιώνα και να ξαναχτιστεί τον 14ο αιώνα, ενώ συνεχιζόταν η χρήση του νεκροταφείου, όπως μαρτυρούν τα κτερίσματα των τάφων.

Ενα ενδιαφέρον εύρημα είναι η αποκάλυψη μιας ταφής μέσα στον αρχικό ναό στο άνοιγμα της κόγχης και πιθανόν να έγινε ενώ ο ναός ήταν σε χρήση. Δεν αποκλείεται ο νεκρός να ήταν κάποιος ιερέας ή σημαίνον πρόσωπο της περιοχής. Κάτι ανάλογο βρέθηκε και στον νάρθηκα του ναού του Αγίου Αχιλλείου στις Πρέσπες, μία από τις μεγαλύτερες βασιλικές της χώρας, στην οποία μετέφερε το λείψανο του Αγίου Αχιλλείου γύρω στο 980-985 ο Βούλγαρος τσάρος Σαμουήλ.

Μαρία Ριτζαλέου

Στο «φως» νεκρόπολη 3.000 ετών

Μια νεκρόπολη 3.000 ετών έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στο χωριό Γκάρλα Μάρε, στη Ρουμανία, στις αρχές του μήνα.Όπως δήλωσε στο ρουμανικό πρακτορείο ειδήσεων «Agerpres» ο αναπληρωτής διευθυντής του Μουσείου της Ντρόμπετα- Τούρνου Σεβερίν, Γκάμπριελ Κρακιουνέσκου, μετά τις πρώτες έρευνες στην περιοχή, οι αρχαιολόγοι του Μουσείου ανακάλυψαν μια σειρά τάφων και κεραμικά στοιχεία, που εικάζεται πως χρησιμοποιούνταν κατά τη διάρκεια των ταφικών τελετών.

«Η ανακάλυψη αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική από ιστορική άποψη. Μαρτυρεί την ύπαρξη ζωής την Εποχή του Χαλκού, γύρω από τον Δούναβη. Οι πρώτες ενδείξεις οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η περιοχή ήταν πυκνοκατοικημένη και ευημερούσα», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Κρακιουνέσκου.Σύμφωνα με τον ίδιο, τα κεραμικά στοιχεία, τα οποία είναι διακοσμημένα με τρόπο που παραπέμπει στον πολιτισμό της Γκάρλα Μάρε, θα καταγραφούν και μετά την ολοκλήρωση του ανασκαφικού έργου, θα εκτίθενται για το κοινό.

Εντυπωσιακές ανασκαφές στο αρχαίο Ιδάλιο σχετικά με τον Άδωνη

Τη διαχρονική σημασία της λατρείας του Άδωνη στο Ιδάλιον (Δάλι, μεταξύ Λευκωσίας - Λάρνακας) κατά την Ελληνιστική Περίοδο υποδηλώνει το τεράστιο μέγεθος του βωμού του συντρόφου της Αφροδίτης. Τα όρια του ελληνιστικού βωμού στο ιερό του Άδωνη διαπιστώθηκαν μετά και τις ανασκαφές της φετινής περιόδου στο Ιδάλιον - Κάτω Πόλη από το Κολέγιο Λαϊκόμινγκ της Πενσυλβάνια, υπό τη διεύθυνση της δρος Πάμελα Γκάμπερ. Η φετινή έρευνα διήρκεσε επτά εβδομάδες και επικεντρώθηκε στο πλάτωμα της ανατολικής ακρόπολης (Μούττη του Αρβίλη) και στην επανεξέταση των ανασκαφών στο Ιερό του Άδωνη.

Με τον καθαρισμό του χώρου του ιερού από τα χώματα που είχαν συσσωρευτεί ύστερα από πολλά έτη βροχόπτωσης, αποκαλύφθηκαν αγγεία που φαίνεται ότι ακουμπούσαν στο τελευταίο δάπεδο το οποίο χρησιμοποιήθηκε προτού εγκαταλειφθεί το ιερό. Τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι το ιερό ήταν σε χρήση μέχρι τον 1ο αι. π.Χ. Η συσσώρευση ακέραιων αγγείων στο δάπεδο και η επικάλυψή τους με κατάλοιπα πεσμένων πλίνθων πιθανόν να δείχνει ότι το ιερό εγκαταλείφθηκε κάπως βεβιασμένα.

Όπως ήταν αναμενόμενο, η δυτική γωνία του νότιου άκρου του βωμού στο ιερό του Άδωνη βρέθηκε περίπου οκτώ μέτρα δυτικά της ανατολικής γωνίας, φανερώνοντας το τεράστιο μέγεθός του. Τα πήλινα αναθηματικά ειδώλια βρέθηκαν σε όλη την έκταση του βωμού.

Στην περιοχή με το ιερό, στο οποίο πιθανόν να λατρεύονταν δύο θεότητες, η ομάδα συνέχισε τη διερεύνηση της ανατολικής περιοχής η οποία φαίνεται να χρησιμοποιήθηκε τελευταία φορά κατά τη Ρωμαϊκή Περίοδο. Συμπέρασμα των ερευνών ήταν ότι πέρα από τη λατρεία δύο ανεικονικών θεοτήτων, μιας θηλυκού και μιας αρσενικού γένους, οι αρχαίοι Κύπριοι πιστοί προσέφεραν και μεγάλο αριθμό ασβεστολιθικών αναθημάτων.

Οικισμός στην όαση Κάργκα «ξαναγράφει» την ιστορία της Αιγύπτου

Διασχίζοντας για περίπου είκοσι χρόνια την έρημο της Αιγύπτου, οι καθηγητές Τζον Κόουλμαν Ντάρνελ και η γυναίκα του Ντέμπορα ανακάλυψαν εκτενή κατάλοιπα ενός οικισμού που προφανώς υπήρξε διοικητικό, οικονομικό και στρατιωτικό κέντρο, το οποίο άνθησε πριν από περισσότερα από 3.500 χρόνια στη δυτική έρημο, 110 μίλια δυτικά του Λούξορ και 300 μίλια νότια του Καΐρου. Κανένα ανάλογο αστικό κέντρο τόσο πρώιμης εποχής στην ιστορία δεν έχει βρεθεί στην έρημο.

«Η ανακάλυψη μπορεί να ξαναγράψει την ιστορία της άγνωστης περιόδου του παρελθόντος της Αιγύπτου και τον ρόλο που έπαιζαν οι οάσεις στην ανάκαμψη του πολιτισμού από τις σκοτεινές κρίσεις», είπε σε συνέντευξή του την περασμένη εβδομάδα ο καθηγητής Αιγυπτιολογίας στο Γέιλ Τζον Ντάρνελ.

Η ανασκαφή στον οικισμό στην όαση Κάργκα, που απλώνεται σε περίπου 880.000 τετραγωνικά μέτρα, είχε φέρει στο φως πριν από μια δεκαετία ίχνη ναού με τέμπλο που έφερε εικόνες και σύμβολα, καθώς και επιγραφές με ένα από τα πρώτα δείγματα αλφαβητικής γραφής στην ιστορία. «Ενας ναός δεν θα βρισκόταν εκεί που ήταν εάν αυτή η περιοχή δεν είχε κάποια στρατηγική σημασία», είχε πει η κ. Ντ. Ντάρνελ, επίσης εκπαιδευμένη στην Αιγυπτιολογία.

Αργότερα άρχισαν να βρίσκουν κομμάτια κεραμικής που χρονολογούνταν πριν από τον ναό. Επίσης, δεν θα έβρισκαν μεγάλη παραγωγή κεραμικών εάν δεν υπήρχε οικισμός με μόνιμους κατοίκους, συμπεραίνει η κ. Ντάρνελ.

Ευρήματα
Το 2005 βρήκαν απομεινάρια τοίχων χτισμένων με πήλινα τούβλα, μυλόπετρες, φούρνους, σωρούς στάχτης και πινακωτές που όλα μαζί ζύγιζαν περίπου μισό τόνο.

Ο Ντάρνελ παρατήρησε ότι ο οικισμός διέθετε «τόσο ψωμί που έφτανε κυριολεκτικά να ταΐσει έναν ολόκληρο στρατό».

Ετσι εμπνεύστηκαν και το όνομα για την τοποθεσία. Το αποκαλούν Umm Mawagir (Ουμ Μαγουαγκίρ), που στα Αραβικά μεταφράζεται «η μητέρα των πινακωτών».

Επιπροσθέτως, η ομάδα ανακάλυψε ίχνη διοικητικού κτιρίου, δεξαμενές σιταριού, αποθήκες, εργαστήρια τεχνιτών και θεμέλια πολλών αχαρακτήριστων ακόμα κτιρίων.

Οι καθηγητές πιστεύουν ότι το Ουμ Μαγουαγκίρ βρισκόταν στην ακμή του περίπου από το 1650 π.Χ. έως το 1550 π.Χ., περίπου μία χιλιετία μετά την κατασκευή των Πυραμίδων και μία χιλιετία πριν από οποιαδήποτε γνωστή κατοίκηση στην όαση Κάργκα.

Σοφία Στυλιανού

Μόλις 300 μέτρα από τον ποταμό Εβρο, σε μια πόλη διάσημη για τη βυζαντινή της ιστορία, μια ανασκαφή έφερε στο φως ένα σπουδαίο υδραυλικό έργο. Οχι μεσαιωνικό, όμως. Πρόκειται για ένα έργο υδραυλικό, της ρωμαϊκής εποχής, τότε που το Διδυμότειχο ονομαζόταν Πλωτινόπολη. Η εντυπωσιακή ανασκαφή διαρκεί χρόνια. Ευτυχώς που γίνονται επιστημονικές διαλέξεις για να πάρει χαμπάρι η πρωτεύουσα, η οποία ως προς τον Εβρο ασχολείται μονάχα με τους φράχτες.

Ο αρχαιολόγος Ματθαίος Κουτσουμανής από τη ΙΘ’ εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Θράκης θα παρουσιάσει σήμερα στις 7 μ.μ., στο πλαίσιο των διαλέξεων των Φίλων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου (Τοσίτσα 1), τα πιο πρόσφατα ευρήματα της ανασκαφής. Η διάλεξή του έχει τον τίτλο «Εντυπωσιακό δείγμα υδραυλικής αρχιτεκτονικής ρωμαϊκών χρόνων στην Πλωτινόπολη Διδυμοτείχου». Η ανασκαφή διεξάγεται στην περιοχή Αγίας Πέτρας Διδυμοτείχου, ανάμεσα στη συμβολή των ποταμών Εβρου και Ερυθροποτάμου, στον οχυρό λόφο «Αγίας Πέτρας» (ύψους 55,90 μ.).

Η θέση έχει ταυτιστεί στις αρχές της δεκαετίας του 1960 από τον Γεώργιο Μπακαλάκη. Ο κ. Κουτσουμανής σκάβει από το φθινόπωρο του 1996. Η τελευταία αποκάλυψή του είναι ένα εντυπωσιακό δείγμα υδραυλικής αρχιτεκτονικής ρωμαϊκών χρόνων και ένα δάπεδο ρωμαϊκού κτιρίου με σύστημα αγωγών. Το τελευταίο θα μπορούσε να σχετισθεί με κάποιο δημόσιο λουτρό ή με λουτρό πολυτελούς κατοικίας, ενδεχομένως κάποιας έπαυλης.

Εντόπισε ένα πηγάδι διαμέτρου 2,20 μ. που έχει ανασκαφεί σε βάθος 12,67 μ. χωρίς να έχει εντοπιστεί ακόμη ο πυθμένας του. «Σε βάθος 2,5 μ. βρήκαμε ένα άνοιγμα διαστάσεων 1,25Χ1,20 μ. με ένα τοξωτό υπέρθυρο που οδηγούσε σε έναν ορθογώνιο καμαροσκέπαστο θάλαμο διαστάσεων 4Χ2,15Χ3,50 μ.» σημειώνει. Στη βόρεια στενή πλευρά του αποκαλύφθηκε άλλο άνοιγμα-είσοδος στον θάλαμο.

Στην εξωτερική πλευρά της εισόδου αποκαλύφθηκαν δύο τοίχοι και ανάμεσά τους σκαλοπάτια. Είναι σαφές πως ο θάλαμος χρησιμοποιούνταν για την άντληση του νερού από το πηγάδι».

Η επιμελημένη εικόνα κατασκευής οδηγεί τον κ. Κουτσουμανή και τους συνεργάτες του στο συμπέρασμα πως το συγκρότημα αυτό (πηγάδι και θάλαμος) είχε σχέση με την υδροδότηση της πόλης. Είναι, άλλωστε, σύγχρονο με την ίδρυσή της (αρχές 2ου αι. μ.Χ.).

Ακριβώς δίπλα στον θάλαμο ανασκάπτεται ρωμαϊκό κτίριο με ψηφιδωτό δάπεδο σε πολύ καλή κατάσταση διατήρησης. Η Εφορεία αρχαιοτήτων εκπονεί μελέτη για την κατασκευή ενός στεγάστρου προκειμένου όλα αυτά τα ευρήματα να προστατευθούν κα να καταστούν ορατά και επισκέψιμα στο κοινό.

Αγγελική Κώττη

Το αρχαιότερο οινοποιείο που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα στον κόσμο, ηλικίας 6.000 ετών, ανακάλυψαν αρχαιολόγοι στη σημερινή Αρμενία. Εκεί, μέσα σε μια σπηλιά, στη χώρα του νότιου Καυκάσου εντοπίστηκε ένα πατητήρι και αγγεία όπου πραγματοποιούνταν η ζύμωση. Επειτα οι αρχαιολόγοι χρησιμοποιώντας βιοχημικές τεχνικές, αναγνώρισαν ένα ξηρό κόκκινο κρασί που είχε παρασκευαστεί πριν από τουλάχιστον 6.000 χρόνια.

Τα αρχαιολογικά ευρήματα αποκαλύπτουν την εικόνα μιας σύνθετης κοινωνίας, όπου όσοι πενθούσαν έπιναν ένα είδος κρασιού, που παραγόταν σε ένα κοιμητήριο μέσα σε σπηλιά, όπως ανέφεραν οι ερευνητές σε διαδικτυακή έκδοση «Επιθεώρηση της Αρχαιολογικής Επιστήμης». «Αυτή είναι η παλαιότερη γνωστή εγκατάσταση για την παρασκευή οίνου στον κόσμο», είπε σε συνέντευξή του ο Γκρεγκόρι Αρεσιάν, από τους επικεφαλής της έρευνας, του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Λος Αντζελες.
Οινοποιείο 6.000 ετών

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην ίδια περιοχή όπου βρέθηκε το οινοποιείο, στο ίδιο σύμπλεγμα σπηλαίων, που είναι γνωστό ως Areni-1 και βρίσκεται στα σύνορα της Αρμενίας με το Ιράν, τον περασμένο χρόνο, εντοπίστηκε σε άριστη κατάσταση και το αρχαιότερο παπούτσι του κόσμου, 5.500 ετών.

Η αρχαιολογική ομάδα, με τη μέθοδο χρονολόγησης με ισότοπο άνθρακα, ανακάλυψε αποξηραμένο κρασί από σταφύλια κοντά σε πατητήρι που φτιάχτηκε περίπου το 4000 π.Χ., όπως η ίδια ανέφερε. Αυτό σημαίνει ότι το συγκεκριμένο οινοποιείο είναι 1.000 χρόνια μεγαλύτερο από οποιαδήποτε άλλη εγκατάσταση για την παρασκευή οίνου έχει βρεθεί μέχρι σήμερα.

Τα πιο πρώιμα ίχνη οινοπαραγωγής που μπορούν να συγκριθούν με αυτά της Αρμενίας βρέθηκαν στον τάφο του αρχαίου Αιγύπτιου βασιλιά Σκορπιού του Α΄ και χρονολογούνται πριν από 5.100 χρόνια.

Η αρχαιολογική αποστολή, που απαρτίζεται από επιστήμονες από την Αρμενία, τις ΗΠΑ και την Ιρλανδία, πιστεύει ότι το κρασί του αρμένικου οινοποιείου χρησιμοποιούνταν για τελετουργικούς σκοπούς.

«Αυτή ήταν μια σχετικά μικρή εγκατάσταση, που συνδεόταν με το τελετουργικό μέσα στο σπήλαιο. Για την καθημερινή κατανάλωση θα είχαν πολύ μεγαλύτερα πατητήρια στις κανονικές τους εγκαταστάσεις», επισήμανε ο Αρεσιάν.

«Επίσης γνωρίζουμε ότι στα χωριά της περιοχής η κατανάλωση κρασιού είναι πολύ παλαιά παράδοση» συνέχισε ο Αρεσιάν και ότι τα στοιχεία που αποδεικνύουν την κατανάλωση κρασιού στην περιοχή είναι ακόμα αρχαιότερα από το αρμένικο οινοποιείο. Προσέθεσε δε ότι «τα πλούσια κόκκινα κρασιά που παράγονται εκεί είναι ποικιλίες merlot και cabernet sauvignon».

Τα υπολείμματα πεπιεσμένων σταφυλιών και δεκάδων αποξηραμένων σπόρων που ανακαλύφθηκαν προέρχονται από την ποικιλία σταφυλιού Vitis vinifera vinifera, από την οποία εξακολουθούμε να φτιάχνουμε κρασί μέχρι σήμερα. Το πατητήρι που βρήκε μέσα στη σπηλιά η διεθνής ομάδα αρχαιολόγων ήταν μια ρηχή λεκάνη από πηλό, διαμέτρου περίπου ενός μέτρου, τοποθετημένη έτσι ώστε να αντλεί μέσα σε ένα βαθύ βαρέλι μούστου.

ΣΟΦΙΑ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ